O Ζοζέ Λουίς Πεϊσότο (José Luís Peixoto, 1974) έγραψε το «Βιβλίο» (που κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις Εκδόσεις Κέδρος) πριν τα τριάντα πέντε του, κι αυτό από μόνο του μοιάζει λογικά απίθανο, γιατί η γραφή του είναι ασύμμετρα πλούσια σε σχέση με την τρέχουσα μυθιστοριογραφία, «γεμάτη» και «πυκνή» σαν κρασί, και με επίγευση —για να συνεχίσουμε με όρους οινογνωσίας— έντονη και μακρά: μολονότι το στιλ του είναι μοντέρνο, γράφει με μια κλασική άνεση και απλοχεριά, φρέσκα και μεστά ταυτόχρονα. Πατώντας σε πολύ γερές πλάτες, βέβαια (ασκημένος αναγνώστης αλλά και με μεγάλη θεωρητική παιδεία), ομοτέχνων του.
Αυτό, η αφηγηματική δεινότητα και ο προσωπικός, ξεχωριστός τόνος του συγγραφέα, είναι το κύριο χαρακτηριστικό του βιβλίου, το πολλαπλό twist του έντονα βιβλιοφιλικού Δεύτερου Μέρους είναι το αμέσως επόμενο, και η διπλή εξιστόρηση —της επαρχιακής, φτωχικής, διόλου φολκλόρ Πορτογαλίας της δεκαετίας του ’50, και της μαζικής μετανάστευσης των Πορτογάλων στη Γαλλία που ετοιμάζεται πυρετωδώς για τον Μάη της— το τρίτο: μια εξιστόρηση γεμάτη αξέχαστα περιστατικά (το ταξίδι με το τρένο, η ταυρομαχία, το χτίσιμο ενός χωριάτικου σπιτιού, η σκόνη και τα φελλόδεντρα) και υπέροχους, ολοζώντανους χαρακτήρες. Και με μια ερωτική ιστορία, βέβαια, έξοχα επινοημένη, τραγική, κρυφή και ζωντανή επί δεκαετίες.
Η μετάφραση της Αθηνάς Ψαλλιά (που έχει μεταφέρει όλο τον Ζοζέ Σαραμάγκου στη γλώσσα μας) είναι αριστουργηματική. Έχει μεταγράψει υποδειγματικά το Βιβλίο στα ελληνικά, έτσι όπως στ’ αλήθεια πρέπει να μεταγράφονται τα μυθιστορήματα.
Το βιβλίο συστήνεται ανεπιφύλακτα.
Κυριάκος Αθανασιάδης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου