Σάββατο 20 Ιουνίου 2015

Τζόναθαν Λέθεμ, «Οι κόκκινες βασίλισσες»


Ίσως δεν είναι το σημαντικότερο στοιχείο του βιβλίου (σίγουρα δεν είναι), αλλά οι Κόκκινες Βασίλισσες με έκαναν για μια ακόμη φορά να αναστενάξω με παράπονο που δεν γεννήθηκα στη Νέα Υόρκη. Εκεί όπου αρχίζουν όλα, εκεί όπου θέλοντας και μη είσαι μπροστά στις εξελίξεις, μπροστά στη σκέψη, εκεί όπου γεννιούνται νέα ρεύματα τέχνης, εικαστικών, μουσικής, εκεί όπου είναι αυτονόητο να μην ξέρεις να οδηγείς (και μάλιστα χαρακτηριστικό των Νεοϋορκέζων) γιατί διασχίζεις και μετακινείσαι στην πόλη με τον Υπόγειο, εκεί όπου αρχίζουν όλα. 

Όλα; Όχι, ο κομμουνισμός και ο ριζοσπαστισμός σίγουρα δεν έχουν τις ρίζες τους στη Νέα Υόρκη, ούτε καν στη χώρα που φιλοξενεί τη μητρόπολη. Κι όμως, στη Νέα Υόρκη υπήρξε ο πυρήνας των Αμερικανών κομμουνιστών τη δεκαετία του '60 και νωρίτερα, το Γκρίνουιτς Βίλατζ έγινε λίκνο της αντικουλτούρας και των μπίτνικ, σκηνή για καλλιτέχνες-σύμβολα, για ζωγράφους και συγγραφείς. Στη Νέα Υόρκη κορυφώθηκε άλλωστε και το (αμφιλεγόμενο) κίνημα Occupy, στις μέρες μας.

Ποιοι είναι αυτοί οι Αμερικανοί που τόσο μακριά από εκεί όπου έχουν τις ρίζες τους τα πολιτικά ρεύματα, τόσο μακριά από εκεί όπου γράφεται ο κορμός της Ιστορίας τους, την Ευρώπη, εκφράζουν την αντίθεσή τους στο οικονομικό και πολιτικό μοντέλο των ΗΠΑ; Είναι η Ρόουζ και η Μίριαμ, οι Κόκκινες Βασίλισσες. Η Ρόουζ Τσίμερ, κομμουνίστρια και Εβραία, ζει και «βασιλεύει» στο Σανισάιντ Γκάρντενς, στο Κουίνς, και έχει στο σπίτι της σε λατρευτική θέση το πορτραίτο του Αβραάμ Λίνκολν. Δυναμική, εκρηκτική, βασίλισσα της υπερβολής, η Ρόουζ είναι αυτό που η οικογένειά της αγαπά να μισεί. Ο σύζυγός της Άλμπερτ, αριστοκράτης Γερμανοεβραίος, την εγκαταλείπει για να πάει να ζήσει στην Ανατολική Γερμανία. Η Μίριαμ, πάλι, παθιασμένη ακτιβίστρια, ήδη από τα δεκάξι της δραπετεύει από την επιρροή της μητέρας της, της Ρόουζ, γινόμενη μία άλλη Ρόουζ και η ίδια, και ενσωματώνεται στο ρεύμα που πλάθει το Γκρίνουιτς Βίλατζ. 

Μέσα από τη δική τους ιστορία, και το πλήθος των ανθρώπων που τις περιστοιχίζουν, ο Τζόναθαν Λέθεμ πατά σε ιστορικά γεγονότα και περιγράφει το προφίλ του ριζοσπαστισμού στη Νέα Υόρκη, από το 1930 ως τις μέρες μας, το κομμουνιστικό κίνημα, τον αγώνα για τα δικαιώματα των Αφροαμερικανών, τις κομμούνες της δεκαετίας του '70, το κίνημα Οccupy, αλλά και τη συνολική σύγχρονη ιστορία αυτής της τεράστιας χώρας.

Οι Κόκκινες Βασίλισσες, που ανήκουν στη χορεία των λίγων αλλά σημαντικών μυθιστορημάτων που προσπαθούν να εξαντλήσουν τις δυνατότητες της αμερικανικής αστικής τοπιογραφίας, είναι ένα πυκνογραμμένο βιβλίο με πληροφορίες σε κάθε αράδα, σε κάθε λέξη. Για το μπέιζμπολ και τις επαγγελματικές λίγκες του αθλήματος στις ΗΠΑ, για τον Μπομπ Ντίλαν, την κάντρι μπλουζ και τη φολκ μουσική, για τον κουακερισμό και για την εποχή του Υδροχόου. Για τη Ρόουζ και τη Μίριαμ, τους εραστές, τους συζύγους, τα παιδιά και τα εγγόνια τους. 

Πάρτε βαθιά ανάσα και βουτήξτε βαθιά. 

Οι απαιτητικές στην ανάγνωσή τους Κόκκινες Βασίλισσες του Τζόναθαν Λέθεμ κυκλοφορούν από τις Εκδόσεις Κέδρος σε πολύ καλή μετάφραση της Ελένης Ηλιοπούλου.

Κική Τσιλιγγερίδου

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου