Σάββατο 11 Ιουλίου 2015

Clive Barker, «Τα Ευαγγέλια της Κολάσεως»


Ο Μπάρκερ είναι σπουδαίος καλλιτέχνης, και τα βιβλία του δεν είναι παρά μία μόνο έκφανση της ακόρεστης και σπάνιας δημιουργικής του ανάγκης, που πιο πολύ σχετίζεται με ό,τι γενικά λέμε «εικαστικές τέχνες»: οι εικόνες που συνθέτει, η φαντασμαγορική παλέτα των χρωμάτων του, ο ιδιότυπος εξπρεσιονισμός του, η dark fantasy οπτική του, οι πελώριες συνθέσεις του, οι μαγευτικές ιδέες του, η αφηγηματική του άνεση, οι ξεχωριστοί, έξαλλοι χαρακτήρες του, αλλά και οι καθαυτό ταινίες του, και η γραφιστική του, και η ζωγραφική του, και τα κόμιξ του, τον καθιστούν έναν μοντέρνο Πίτερ Μπρίγκελ (όχι τηρουμένων των αναλογιών: το εννοώ). Παρά ταύτα, είναι ένας ζωγράφος μεγάλων επιφανειών που ιστορεί τις συνθέσεις του κυρίως με λέξεις: είναι ένας παραμυθάς — ένας μεγάλος και σπουδαίος παραμυθάς. Και το κάνει όλο αυτό σε υψηλό πάντα επίπεδο τριάντα χρόνια τώρα. Πολύ μεγάλο διάστημα.

Τα Ευαγγέλια της Κολάσεως είναι συναρπαστικά. Το καλύτερο βιβλίο του από την εποχή του αξέχαστου Υφαντόκοσμου. Και για όσους αγαπούν, όπως εγώ, τον Τρόμο, και δη το σπλάτερ, εδώ έχουμε να κάνουμε με ένα αρχετυπικό μυθιστόρημα του είδους, που έπρεπε να γραφτεί και οφείλαμε να το διαβάσουμε. Είναι πελώριο σαν σύνθεση, φιλόδοξο, σκληρό, περιγραφικό, γκροτέσκο, χιουμοριστικό και πανέξυπνο: μία τοιχογραφία, ένα fresco, στο κλίτος ενός εξαιρετικά σκοτεινού ναού. Δεν το χορταίνεις. Και, επιτέλους, είναι ένα μυθιστόρημα για και με τον Πίνχεντ! Έναν Πίνχεντ που εδώ υπερβαίνει τα όρια της φόρμας του και της κοψιάς του, καθώς και της ίδιας του της υλικής υπόστασης, της φύσης του, και που συλλαμβάνει και εκτελεί ένα σχέδιο σχεδόν θεϊκών διαστάσεων — ή τέλος πάντων σίγουρα σατανικών: με την κυριολεκτική έννοια της λέξης. Αν μη τι άλλο, το μισό και παραπάνω βιβλίο διαδραματίζεται στην ίδια την Κόλαση: έναν τόπο με λίγες φωτιές, με πολλή παγωνιά, με παράδοξους ανέμους, μη ευκλείδεια γεωμετρία (και μη ευκλείδεια αρχιτεκτονική) και με χιλιάδες χιλιάδων δαίμονες και κολασμένους.

Πρωταγωνιστής στα Ευαγγέλια είναι ο ιδιωτικός ντετέκτιβ —με ειδίκευση στο υπερφυσικό— Χάρι Ντ’Αμούρ, παλιός γνώριμός μας (πρωτοεμφανίστηκε στα Βιβλία του αίματος και έκτοτε κάνει σποραδικές εμφανίσεις στα βιβλία και στα κόμιξ του Μπάρκερ, ενώ τον είδαμε φυσικά και στην Αείπολη), και τα δεκάδες τατουάζ-φυλαχτά του — εδώ που τα λέμε, το δέρμα σχεδόν όλων στο βιβλίο είναι διάστικτο: όλοι οι ήρωες είναι οι ίδιοι κινούμενοι πίνακες. Μαζί με τον Ντ’Αμούρ, προελαύνει στην Κόλαση και μια ετερόκλητη παρέα φίλων και συμμάχων του, που, πέραν όλων των άλλων, αναλαμβάνουν το ρόλο του σχολιασμού των τεκταινομένων, προσφέροντας στον αναγνώστη κυρίως ψυχολογική διέξοδο, «ανάσες», όπως ακριβώς τα εμβόλιμα κωμικά στοιχεία στις τραγωδίες του Σέξπιρ: γιατί αυτά που συμβαίνουν στις τετρακόσιες σελίδες αυτού του βιβλίου είναι πολύ δυνατά· σχεδόν μη ανεκτά, εδώ που τα λέμε, από όσους δεν συμπαθούν το είδος.

Με δυο λέξεις: στα συναρπαστικά Ευαγγέλια της Κολάσεως ο Κλάιβ Μπάρκερ φοράει τα καλά του: την καλύτερη δερμάτινη μπέρτα του, με τα μπρούντζινα διακοσμητικά καρφιά.



Όλα τα βιβλία του Μπάρκερ —ενός σπουδαίου και δυναμικού ακτιβιστή των δικαιωμάτων των γκέι επίσης, πρέπει να προσθέσουμε— κυκλοφορούν στα ελληνικά από τις Εκδόσεις Bell. Η εξαιρετική μετάφραση των Ευαγγελίων ανήκει στη χαλκέντερη Γωγώ Αρβανίτη, που έχει υπογράψει δεκάδες μεγάλα και δύσκολα μυθιστορήματα σε μια μακρά καριέρα αξιώσεων.


Κυριάκος Αθανασιάδης

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου